Fjalori i Informatikes
Analog
Proces i cili vazhdon me nj? rit?m t? pandryshuar. E kund?rta e analogut ?sht? digitali.
ASCII
Shkurtes? p?r American Standard Code Information Interchange. ?sht? nj? tabel? me 7 bit.
Basic
Beginners All purpose Symbolic Instruction Code. Gjuh? programuese me q?llim t? p?rvetsimit t? programit t? zhvilluar n? vitet 1963-65 n? nj? kolegj t? SHBA-s?.
BPS
Bits pro Second BPS. Kjo ?sht? shkurtes? p?r matjen e transfermit t? shenimeve n? sekond?.
Binar
Dual, n? dy pjes? apo dy vlersime rrjedh nga gjuha angleze Binary.
Bit
Vlera e k?saj mund t? jet? 0 apo 1. Binary Digit.
Boot
Startimi i kompjuterit. Programi i par? i cili startohet nga ROM`i (Read Only Memory).
Byte
Nj?si mat?se p?r memorje. Nj? byte (lexo: bajt) i ka 8 bit.
C, C++
C ?sht? nj? gjuh? programuese e cila ?sht? e zhvilluar n? vitin 1973 p?r sistemin punues ?UNIX?. Kjo gjuh? programuese ?sht? zhvilluar n? vitin 1986 dhe merr emrin C+. Dhe m? von? merr emrin C++, ku ka ndryshime n? p?rpunimin e objekteve.
CAD
Computer Aided Design. Program p?r konstuktimin dhe vizatimin e projekteve teknike. CAD t? njohura momentalisht jan?: CATIA (IBM), AutoCAD (Autodesk) si dhe e specializuar p?r vizatime teknike n? 3D ?sht? Pro Enginner (PTC).
CAE
Computer Aided Engineering. Program p?r planifikimin dhe projektimin e projekteve inxhinjerike.
CAM
Computer Aider Manufacturing. Finalizimi i produkteve me ndihmen e makinave si psh. CNC (Computer Numerical Control)
CAP
Computer Aided Planing. Planifikimi dhe p?rgaditja e p?rpunimit apo projektit.
CASE
Computer Aided Software Engineering. P?rmban? nj? sasi t? veprimeve si? jan?: p?rpunimi i programeve, p?rkthimi i tyre, editor?t etj.
CAQ
Computer Aided Quality Control. Metoda p?r kontrollimin e qualiteteve t? produkteve p?rmes kompjuterit.
CD-ROM
Computer Disk-Read Only Memory. Bart?si memorizues optik. K?tu nuk mundemi t? i regjistrojm shenimet tona.
Chip
E nd?rtuar nga siliciumi dhe ?sht? element gjysm? p?r?ues.
CNC
Computer Numerical Control. Dirigjimi i makinave psh. n? industrin? mekanike.
Cod
Nj? lloj ?elsi, me t? cilin b?het e pamundur hapja psh. e programeve nga personat e pa autorizuar.
Computer
Emri internacional p?r kompjuter?t personal. Rrejdh nga flaja Computare q? do t? thot? Llogaritje.
CPU
Computer Procesor Unit. Ky ?sht? nj? procesor kryesor i cili dirigjon gjith? kompjuterin.
Cursor
Treguesi i pozit?s s? shkrimit. Paraqitja e tij n? monitor tregon vendim e veprimit.
DOS
Disk Operating System. Sistemi punes prej t? cilit startohet (booting) kompjuteri dhe programet tjera.
Dual
Sistemi binar
Digital
Digi-Gishti. Di?ka q? mund t? num?rohet, psh. numra dhe sh?nime q? sistemi kompjuterik mund t`i llogarit?.
Disketa
Memorizuesi ekstern. Floppy Disk
Electronic Mail- E-mail
Transferimi i informatave p?rmes shtegtimit elektronik.
Floppy disk
lexo-disketa
Formatim
Urdh?r me t? cilin mund t? formatohet disketa apo H-disku, pra me ket? urdh?r fshihet disketa apo hard disku.
Gateway
Lloj kompjuteri (Server-Hyrje) i cili mund?son hyrjen n? bashk?sin e sistemeve kompjuterike t? lidhur n? rrjetin kompjuterik psh. LAN Local Area Network
Gbyt
1 Gigabyt=1073741824 Byt, kjo ?sht? nj?si p?r matjen e memorjes kompjuterike.
Hard Disc H-Disc
Disku i cili ndodhet n? nj?sin qendrore kompjuterike ku deponohen programet.
Hardware
Komponentet fizike si psh. Printeri, Monitori, Tastatura etj.
Hidden Files
P?rmbajtjet e fshehura t? datave.
Http
Hyper Text Transfer Protocol. Protocol me t? cilin mund?sohet bartja e informacioneve n? internet.
ID
Identification-Njohja apo identifikimi
Input
Hyrja e informatave
ISDN
Integrated Service Digital Network, rrjet? komunikimi e nd?rtuar mbi principin e transferimit digital t? informatave.
Kb
1Kilobyt = 1024 Byt, nj?si mat?se e memorjes kompjuterike.
Keyboard
Fjal? anglez? q? do t? thot? Tastatur?.
LAN
Local Area Network, rrjeta kompjuterike e kufizuar vet?m n? nj? lokal.
LCD
Liquid Crystal Display. Monitor i cili b?het me tekniken e perpunimit t? kristaleve.
Mailbox
Arka postale elektronike.
Mbyt
1 Mbyt = 1048576 Byt, nj?si mat?se e memorjes kompjuterike
Menu
P?rmbajta e urdh?rave, e cila zakonisht gjendet n? an?n e majt lart? programeve.
Maus
Mini elektronik, me t? cilin mundet t? levizni kursorin n? monitor.
Mikroprocessor
?sht? nj? Chip elektonik i cili ka funksionin kryesor n? sistemet kompjuterike.
MODEM
MO-Modulator, DEM-Demodulator. Ky mund?son komunikimin n?p?rmes dy kompjuterave.
Network Software
Program me t? cilin mundesohet punimi n? rrjet? kompjuterike
Output
Dalje e sh?nimeve nga sistemi kompjuterik, k?tu b?n? pjes? edhe Printeri apo Monitori.
OS/2
Sistem punes si psh. Windows, i cili ?sht? zhvilluar nga firma amerikane IBM.
Pentium
Nj? lloj procesori i firm?s Intel. Llojet: Pentium III, IV, Celereon etj.
Pixel
Picture Element. Elementi m? i vogel i cili prezentohet psh. n? Monitor apo Priter.
PostScript
Gjuh? programuese e cila dirigjon printerin.
Printer
Shtyp?si
RAM
Random Access Memory. ?sht? memorja n? t? cilan shkruhen dhe lexohen programet. (ROM-memorja vet?m p?r lexim).
ROM
Read Only Memory. Memorje n? t? cil?n mund?sohet vet?m leximi i programeve.
Scanner
Periferi e sistemit kompjuterik, me t? cilin mund?sohet kopjimi i dokumenteve n? monitor pastaj ku mundet t? b?het p?rpunimi.
Server
Kompjuteri kryesor n? nj? rrjet?, prej t? cilit psh. mund?sohet ndrrimi i pas?ordit.
Software
Programe kompjuterike t? cilat mund t? jen? t? shkruara n? shum? gjuh? t? ndryshme programuese si psh. Pascal, C++ etj
Streamer
Periferi e kompjuterit n? t? cilin mund?sohet sigurimi i shenimeve n? nj? shirit memorizues.
TCP/IP
Transmision Control Protocol/ Internet Protocol. Protokolli i kontrollimit kur komunikohet p?rmes internetit.
Unix
Sistem punues i cili ?sht? zhvilluar n? SHBA.
Utility
Programe p?r sh?rbime t? ndryshme
VGA
Video Graphics Array.
WAN
Wide Area Network, rrjeta e cila mund?son komunikimin n? nj? hap?sir? t? gj?r? psh. n?p?r qytete. ?sht? e kund?rta e LAN`it.
Word
Program p?r p?rpunimin e teksteve e cila zhvillohet nga firma e njohur Microsoft.
|